Over Anja Tekelenburg

Dichten is voor mij als ademhalen. Ik schrijf vanaf het moment dat ik letters op papier kan zetten. Alles op deze site is intellectueel eigendom van Anja Tekelenburg, tenzij anders vermeld.

Opening

we staan hier
dansen
draaien
maaien
de korrels
hoop voor
onze voeten
weg en zaaien
de bloemen
en vormen
voor morgen

we zingen
springen
bewegen
op ritmes
en klanken
zingen
Houtense duiven
van ronde
daken

we staan hier
genieten
gieten
inspiratie
over het plein
zijn zomerzot
blij

en dansen
draaien
schilderen
zwaaien
wij doen
wat ons leven
zin geeft

Mantelzorg event

Mantelzorg event
een vooralsnog onbekend
gegeven, overladen
met vooruitglijdend afscheid
een tijd van komen en gaan
van bestuurders en hulpverleners

voor gezinnen vol zorg niet:
het leven blijft bestaan
en voortgaan in zorgen
in grote en kleine zaken

je zult maar chronisch dagelijks
full-time moeten zorgen voor een geliefde
waarbij het soms te veel is
je vraag om hulp nergens in past

je behoefte niet in het plaatje van
het zoveelste protocol te voegen is
dit kan gaan over het bestaan
van vrager en ontvanger of over beide
en het systeem legt een claim …

9 No’j of Aarde

als vele vrouwen
en duizend mannen
de aarde heel kussen
branden blussen die
eeuwenlang woekeren
in het overal en nergens
geïnstalleerde vergeten

dat dominant
de randen van
echt leven dood

dromen de kinderen
van een ongehinderd
leven in ontplooiing
vol bezielde inspiratie

Zwijgen en wegkijken

Zonen zijn mijn
eigendom
geboren
uit mijn lijf.

Blijf bij mij
bespaar ons
schoonouwelui.

Jij bent van mij
vrij zul je zijn
bij sterven.

Zwijg als ik
je weggeef, uitleen
en weer op-eis.

Zwijg bij pijn
slik je tranen in
doe wat ik je zeg
en leg jezelf af
voorbij mijn graf
zal ik je besturen.

Desnoods huren wij
de zeven generaties
voor en na mij in …

Dit is het gewin voor
mijn minderwaardig
gevoel van eigenwaarde.

Jij evenaarde het recht
dat slechts jij het mijne
bent bij geboorte  …

mei-regen

dan stap je de tuin in, om spinazie, sla en kruiden te oogsten

en zie je kleine druppels broodnodige regen …

het mag meer, zacht, teder raken de druppels de plaatsen waar ze vallen…

… zo zoet wil ik het zien en ervaren …

10 Kan of Slang

zacht de lente
hard de zon
daar begon zichtbaar
een ingrijpen dat niet
naar natuurlijke wetten
– Natural law –
is

zacht de harten
van zij die
weet, recalcitrant heet
een doorvragen en licht
voelen naar dieper weten
– Natural law –
is

Gerard

We schrijven 2008 – 2009

Gerard en ik komen elkaar
regelmatig tegen in kerkelijk
verband en naderhand ook
in de zogeheten raadszaal
hij als CDA-politicus
wij als sociaal maatschappelijk
voorvechters
echter, als het gaat
om menselijke waarden
vanuit geheel andere dossiers
blijkt op een terras
in raadsgesprekken over politiek
hoe uniek
-zo weet ik achteraf-
Gerard in eerlijkheid, integriteit
en gevoel voor rechtvaardigheid
beweegt.

We schrijven 2010

In een zaaltje bij de Engel
Groenlinks en ITH uitgesloten
van college overleg
achterkamertjespolitiek en muziek
van gekonkel, kronkelt dramtisch
door de Engelenzaal.

De drama queen gaat helemaal los
iets in mij wordt daar ballorig
schiet -ongepast- hard in de lach
Gerard aan de andere kant
van de zaal
pakt het op
grinnikt mee
wij twee
ontkrachten hiermee
even het toneelspel.

We schrijven verkiezingen 2014 en 2018

Vooroordelen van collega raadsleden
burgemeester en wethouders
blijven de grootste winnaar uitsluiten
van binnen en buiten vele tranen
als Gerard dan toch tussentijds vertrekt

Het nekt zijn partij [ITH] niet
zijn zoon ziet en vervolgt
Nu verbolgen ziet de orde
hoe hun wandorde, dan toch
wordt ontkracht.

Boven lacht Gerard en knipoogt vast
hij verrast Houten met gepaste trots.

Patriottenland

Koffie op de bank
thee op de rode stoel
rosé op de witte bank

zoveel rode wangen
van kinderen die
moe rondhangen

tot ze mogen graven
knippen en zaaien
we maaien gras voor

de voet van bomen weg
leggen een bloementuintje
in vrijheid aan …

koningsdag

Het mag weer
koningsdag
en ik zag
mensen in de zon

genieten op kleedjes
bij kraampjes
krioelen door elkaar
het is eigen raar

dat gewoon menselijk gedrag
er jaren uit lag en soms elders
nog verboden is

het mag weer
koningsdag
lach nog na
die sfeer …

de wegen doorheen het leven
vegen de drama’s weg
en de zon, begint
zijn zomer …

1 Ajmaq of Uil

voorouderlijnen
pijnen van weleer
keer op keer
voldaan
staan gereed
om in het hete vuur
voor lange duur
te transformeren

wie zijn leven loochent
niet leert, doch inkeert
in de grote angst
en ontkenning der liefde
klieft harde lessen
in het levensboek

 

Naar aanleiding van een gesproken lezing uit het boek van Enoch

nazaat

waar zaden nog leven
en niet verweven zijn
met fiats en patenten

-zij  kunnen zich voortplanten-

als centen leven nemen
en breinen verdommen
zij lijven verzieken
door verguld  gebrek
aan levensenergie

 

zoeken wij naar leven
en levengevende middelen
ter vervulling van het
goddelijk schone
dat er is voor en met elkaar
op vruchtbare bodem

jij man, vrouw, kind
erfgenaam van jou
en je God gegeven leven

11 Aj

de aardse vader
roept moeder wakker
bij conceptie

kinderen komen en gaan
staan samen op de Aarde
bewaren nog jaren

het geheim
tot de fontanel
sluit en dogma

weldra wijsheid
verovert tot later
het zielenlied …

Canada herinneringen

Een rood boekje
met aantekeningen
namen op pastel papier

negentien drieenzeventig

negentien zevenenzeventig

Canada

reizen

familie

vliegtuigpersoneel

ontmoetingen

namen en boodschappen

 

Hoe dierbaar, deze mensen
waarvan de meesten de Aarde
hebben verlaten …

 

Hoe bijzonder hoe ogen een geschenk
zijn
hoe traumatisch het negatief oordeel
toen en later

angst voor die ogen …
je haat ze
liefde voor die ogen …

zo blauw

 

 

Systematische mishandeling

Twee ogen achter een zonnebril
doen een tiener rillen van angst
die ogen priemen door mijn wezen
zegte ze

genezen is ze, zegt ze, van het pesten

[Maar niet van de mishandelingen
door haar nu hemelgeprezen moeder.
Alsof alles nu geprojecteerd wordt op een ander.]

-volkomen gestoord en dominant
mag je mijn levensland nimmer meer
benaderen en die van mijn vader ook niet

jij moet veranderen
je ogen sluiten
vragen stellen is verboden
jij bent de pijn en dood voor mij-

 

Een bloedend hart dat de verwarring
onder ogen ziet en het daar wel laat

toch kruipt bloed een leven van
ooit samen gedeeld
nog door aderen
van een veelbewogen pijn

23 april 1937 – 3 februari 2001

zo je rond je vijftig jaar
de pijn van verlies van
vrienden leerde vertalen
in verhalen vol zoete
en zoute beelden

zo je later je kinderen
leerde laten in hun zijn
tot op zekere hoogte want
en los leerde laten wat
jouw droom voor hun
leven was

omdat jouw droom niet
het pad van hun leven
was
je leerde het accepteren

het overdopen van je zoon
ongewoon pijnlijk en moeilijk
je bleef je kinderen
broers, zussen en zwagers
liefhebben met een groot
hart

je hielp je klanten
waar je kon

verloor duizenden euro’s 

bleef trouw aan je missie
met een creativiteit die soms
tot misverstanden heeft geleid

Oma Tekelenburg 2

op zondag kippensoep
kinderen en kleinkinderen
op de thee en aan tafel

met water uit de eigen bron
ijskoud en ijzerhoudend gaf
het een ongekende kracht

de kinderen spelen hiernaast
tot het om samen aan tafel gaat
we bidden, eten, en de bijbel

opa leest voor en door alles heen
is er die ondergrondse spanning
tussen mijn moeder en oma

genieten van de lila kachel
later kwam ze toch naar Meerkerk
toen ik voor in de kerk

belijdenis deed …
nadien koffie in de tuin
mijn oma blij en dankbaar

zomaar wat herinneringen
aan die kleine hardwerkende
vrouw met knotje en schort

 

1 Aq’ab’al of nacht

in het warme water
spelend en duikend
met waterwezens
reizen we door tijden
glijden doorheen dromen
komen tot rust

 

in een traag niet weten
uit vergeten wijsheid
reizen we door ruimte en tijd
verder dan onze dromen
voorheen konden komen

 

op een groen eiland
handelen we en helen
de gedeelde verhalen
hertalend verzorgen
zij die weten, onze harten
en ogen

Oma Tekelenburg

De eerste ontmoeting
na je overlijden was in tijden
waarbij het leven omgeven
werd door kleine vragen

je vroeg of ik op mijn voeding
wilde letten, het overzetten
van gist naar desem was dat wat je
bedoelde? Het voelde raar!

In de oorlog, kookte je voor je gezin
soldaten kregen zin, door de lucht
van eten over de velden en stelden
bij de voordeur dat ze wilde eten

nooit zal ik vergeten dat jij klein
en dapper als je was, als leeuwin
op ’t Leeuwendijk je kinderen boven

alles stelde en ongeveer zei:
Dit is voor mijn kinderen, kom later terug
wat over is, mag je hebben!

Dit soort verhalen over kracht
en zorgen voor je nageslacht
glimlachen na in mij …

 

13 Iq’ of Wind

weef mij in de moederschoot
adem en blaas het leven in
mijn stoffelijke tempel

stempel niet elke stap
geen QR- of paspoortplicht

lief wezen deel de vreugde
van de creatiekracht van de Schepper

dank voor al het leven dat ons
liefdevol en rijk wil omgeven

weef mij in de moederschoot
adem en blaast het leven door
mijn hart en ziel en schoon

mij op

Goeroes en psy-ops

Ijsschotsenmeer

De meester staat voor de klas
en geeft aan dat het waar is
wat gebroken glas was, is nu
goud gerande heraldiek

de prediker vertelt het volk
dat de wolk straling bevat
het water super schoon en zuiver
is, ook als

vissen dood boven drijven
alles rot en dood ademt

neuzen zijn in onbruik, de kruik
is gebarsten, zwart is wit en
groen is rood, uitvergroot
de verschillen waar velen hielen likken

zich aan de tong van een straathond laven
die vol luizen, lege huizen afgaat
op zoek naar resten van leven
dat zichzelf heeft opgeheven en de

dood zingt zijn triomph

 

Waar je ook kijkt, leiders prijken
met hun eigen gelijk en spinnen garen
bij een angstig getrainde mensenmassa

was het maar Vrede
maar nee, het zwaard in de schede
heet psy-op en brengt een genocide
teweeg …

tenzij … en ieder zegt volg mij

waar je het wezen van God verliest in de wanen
van bestaande leiders zonder ziel

Opa Tekelenburg II

je startte de verbouw
van Leeuwendijk en kijkt
tevreden naar het heden
in het jaar dat je toen
ja zei tegen Maria Benjamina

Samen een boerderij langs
het spoor
met koeien, paarden, varkens
water uit je eigen bron
het kon niet op tot de crisis
en oorlog de bommen
om je oren lieten vliegen

de last van de kinderen en dogma’s
waarbij je tegen jouw passie in
een begin maakte aan een droom
die met de oorlogsstroom
in depressie geraakte

Voor Amanda

Een glinstering
op het water
waar zon verwarmt
traag bloemen laat
groeien en blad ontvouwen
we brouwen genoegzaam
modder en water tot
een stap naar voren

waarbij we van alles
achter laten
bepraten wat ons
raakt en vragen oproept

vuur smelt sneeuw en hagel
verzorgt een warme jas
maar in de pas lopen
doen we nimmer

Fictie bezwaarde

bewaar de leugens in fictie en illusie
breek het hoofd over diep verborgen feiten
verwijten hebben geen zin, want gisteren

stond ik zelf ook aan die andere zijde
deze tijden brengen zaken aan het licht die
eeuwen in het duister ondergronds waren

zij bewaren het liefst de feiten en volgen
ideeën en veronderstellingen als werkelijkheid
we hebben geen tijd meer

leven en lieven liever echt

naar de Goddelijke en natuurlijk wegen
tegen eeuwenoude wanorde en volgorde
die zich tegen ons heeft gekeerd

wordt ons nog geleerd hoe het ook kan?

Vrouwen en mannen worden
er wel recalcitrant van tot het spel
ook hier kanten kousen en witte  jurken

om een dansend ritme vouwen

 

Opa Tekelenburg

als kind wordt
hij geleend
aan een kinderloze
oom en tante
naar het Leeuwendijk

dan is het avontuurlijke
afstaan voorbij
en moet opa terug
naar het ouderlijk huis
thuiskomen ?

in mijn dromen
is de ongein en pijn
al geland in dna

ga maar na
dat gejojo
met een kind

dan met al je broers bij ma
mag je niet huwen
je moeder moet gruwen
bij het gedoe en gedrang
van zonen met vrouwen
en kinderen

bij leven te verhinderen
maar dan …

zo vader zo zoon

drie generaties op het Leeuwendijk

zo vader zo zoon
maar ongewoon
anders daar vader
zijn familie bleef zien
en respecteren

 

kop in het zand
niet willen dat je naasten
weten wat er gaande is
laat je hen ongewis
net als jezelf

 

de zoon verliest decorum
als het gaat om respect
voor het gezin van herkomst
de opkomst van verloren
verbanden, waar het hoofd
het hart verstoot

dat is het groot verlies bij Tia’s
als er dan godsdienstwaan ontstaat
gaat een gesprek verloren
in dogmatiek

 

mystiek kan dogmatiek nog zien
omgekeerd is schier onmogelijk
daar komt systemische pijn
als azijn
een wond van vele vrouwen
we verduren en transformeren

stap voor stap

Adriaan

Adriaan Visser
een grote man
met klein verstand
sterk uitvergroot gevoel

ons doel was verbinden
hand in hand tot de stress
ons teveel werd

we spiegelden elkaar
en zowaar in donkere momenten
wisten wij elkaar altijd
te bereiken

rondjes lopend
bijtend op je handen
samen bewegen
doorheen de drukte
in de ronde stilte

jij mijn engel
ik jouw bengel
van Lienke …

Opa Visser en de armoei

met een hondenkar
een boomgaard
vol geldbedrog
en dan ook nog
die schijnheiligheid

zwart geklede ambtsdragers
voorin de kerk
die de meid zwanger maakten
zij eruit gezet
maar het bankje
voor de HerenBoer
bleef stevig op de vloer

geldbedrog
melk met hondenkarren
verkopen en arren moede
het goede voor je leven
om het even en daar gelaten

je leven verloor een spoor
van welbevinden
na die rotgriep
die een tweeling wegriep

en Adriaan een hersenvliesontsteking
waarbij hij eeuwig mentaal beperkt werd
de tweejarige werd niet ouder in verstand
maar een lange slanke man werd

een fles melk aan je mond
stroop tegen wespen
je kinderen op het grind
kleinkinderen in kistkarren

niet te verwarren
dit menselijk bestaan
met leven
uit overleven

je wist wat je wilde
was dominant als vader
je vrouw was de enige
die naderbij kwam en zacht
de wacht bij je hart hield

 

opa visser

grote handen
bloemkolen
spruiten
aardappelen
aarbeien
Trekdam
kisten en karren

karren met aardappels
daaronder mensen, smokkel
om sterren uit de kampen
te redden en over de Kil
te zetten

een station
vervoer
soldaten
een geweer
geweld

welgeteld
één beeld
dat zich deelt
in een opstelling

geen kinderen meer
niet in deze tijd
deze wereld
maar dat geweld
de gezochte troost
bloost een achtste kind

je vindt het zwaar
haar te aanvaarden
in al die oorlogspijn

 

oma visser

de nevel begint
als het zwijgen
van opa in de oorlog
een trog ijzeren emmers
op haar schouders legt

hij zwijgt en graaft
zijn geheimen in
op de Trekdam
hij nam zijn verzet
tegen onrecht
met grote handen aan

het samengaan verschoof
hij wuift weg, het geloof
benevelt haar denken
langzaam schenken zij
haar in veertig jaren

de genade van dementionale
dood

ze goot de nevel in trage
gebaren, Adriaantje vergat de illusie
en die zwart onmogelijke conclusies

infarct

een hersenstam infarct
na tientallen Tia’s

kop in het zand
en de hand op
een telefoon waar
je zonder zien gewoon
wist dat drie keer drukken
je dochter aan de lijn bracht

in de tussentijd wachtten wij
op een antwoord van de heren
met witte jassen, die passen
en de benen nemen met misplaatste
arrogantie de kans verloren
om naar behoren
te (be)handelen

 

een hersenstam infarct
na tientallen Tia’s

foto’s aan een lichtbak
het gemak waarmee
mijn liefde de foto’s las
een boek over het brein
de kennis welke onze
vragen genas
staat nog in de kast

mama

haar hoofd
gelooft het wel
haar lever
vult gal

en zwartgallig
groen en geel
is haar aandeel
aan de weerstand

die ze niet in haar
hand en op haar tong
heeft

ze leeft onvermogen
bedrogen door wanen
bestaan

haar dagen uit mooie jurken

op zondag en strak rigide opgeschorte

planningen op elke volle werkdag

 

haar hoofd
geloofd het niet
haar leven
spuugt gal

 

en toen

een gedachte
dikke tranen
duizend dingen
flitsen langs
een open netvlies

 

generaties
hersenletsel
en relatie wanhoop
her en der
voorkomend

 

dementie
tiá s
hersenbeschadiging
autisme
hormonale verstoringen
migraine
levenspijnen

 

ze boren gaten in relaties
doen je mensen
aan het leven verliezen
zij kiezen dan
voor een ander verloop

 

en verwijzen via jou naar de puinhoop
die de omgeving in hun ogen maakt
terwijl ze boosaardig en kwaadaardig
hun gram op jouw nek forceren

 

zo jongleren gedachten
herinneringen en inzichten
hun gewicht
in een waanzinnige nacht

Ronald

we kennen je niet
uit je leven van toen
ja je neef kent je
uit je kindertijd

je hebt geleden
gebeden, gestreden

… bent overgegaan
we staan langs de rand
reiken handen naar hen
die achterblijven

bij leven verbonden op afstand
in het hiernamaals dansen wij

tezamen rond het feestmaal
dat voor allemaal
gereed staat

ga in liefde en vrede
verder als levende ziel
verbonden met onze dagen

vol de herinneringen

9 K’at of Hagedis

warm je aan de steen
die in de zon achter
de olijf boom ligt

zacht straalt zij haar
zoete kracht en wacht
op een mens die weet

zij die weet vergeet

nimmer meer en eer

nog status, tellen nog

 

de ijsschots en oertijd

spreken het hart aan

wachten op ommekeer